Familie Catz (Villa de Duintop)
Lees meer over de familie Catz.
James Catz
Geboren: 31 oktober 1888, Rotterdam
Echtgenoot van: Louise van Dantzig
Beroep: assurantiemakelaar
Vermoord: 7 november 1942, Auschwitz
Leeftijd: 54.
Louise Catz van Dantzig
Geboren: 6 mei 1894, Rotterdam
Echtgenote van: James Catz
Vermoord: 3 november 1942, Auschwitz
Leeftijd: 48
Naar Noordwijk
In 1915 richt James Catz met groot succes een makelaardij in assurantiën op. Door zijn intelligentie, zijn energie en zijn opgewekte natuur is hij een zeer favoriet man
In 1927 laat de familie Catz in de duinen van Noordwijk een vakantiewoning bouwen, Villa De Duintop, gelegen op de hoek van de Beethovenweg/Atjehweg.
In de winter van 1941-1942, wanneer duidelijk wordt dat Joden in grote steden als tweederangsburgers worden beschouwd en behandeld, verhuist het gezin naar het buitenhuis in Noordwijk.
Al snel moet de familie naar de overkant verhuizen, naar Villa Zonnewende van familie Nolst Trenité aan de Koepelweg. De reden: Villa De Duintop kijkt uit over zee. En Joden die op zee uitkijken zijn te gevaarlijk. Pure pesterij.
Door de duinen naar Katwijk
Aan het eind van de zomer ‘42 krijgen Joden een oproep zich te melden. Voor de familie Catz het sein dat ze ook in Noordwijk niet veilig zijn.
Moeder Louise, vader James en beide zonen Hans (1917) en Theo (1921) besluiten onder te duiken in een huisje in Helvoirt (Brabant).
De andere zoon, Frans (1919) is al in 1939 naar Nederlands-Indië vertrokken.
Door de duinen lopen ze naar Katwijk waar ze de Blauwe Tram naar Leiden nemen. Van hieruit gaan ze met de trein naar Den Bosch, waar ze worden afgehaald.
Aan het eind van de zomer is het in het kleine houten huisje in Helvoit ook niet veilig meer en besluiten ze te vluchten.
Mislukte vluchtpoging
Tegen betaling van 5.000 gulden zal het gezin door allerlei jodenwegbrengers naar Zwitserland worden begeleid. De vluchtpoging mislukt. Bij de Franse grens worden ze opgepakt en naar doorgangskamp Drancy bij Parijs gebracht.
Sprong uit de trein naar Auschwitz
Op 4 november 1942 wordt het gezin op de trein naar Auschwitz gezet. Hans en Theo weten te ontsnappen door uit de trein te springen.
Drie dagen later, op 7 november 1942, worden hun ouders in Auschwitz vermoord.
Een leeggeroofd huis
Hans en Theo duiken enige tijd onder in Luik en besluiten ieder hun eigen weg te gaan.
Theo komt via allerlei omwegen in Amerika terecht. Lang leeft hij niet. Na de oorlog, in 1949, stort hij in Amerika neer met een vrachtvliegtuig.
Broer Hans vertrekt naar Zwitserland en Italië. Hij wordt meerdere keren opgepakt, maar weet steeds opnieuw weer te ontsnappen.
Na de oorlog lift hij naar huis. Zowel in Rotterdam als in Noordwijk treft hij een leeggeroofd huis aan.
In Noordwijk wordt hij opgevangen door Jan van Kan. Die heeft de fiets van moeder Louise Catz altijd bewaard: de enige fiets in Noordwijk met luchtbanden. Hij heeft hem al die tijd op zolder verstopt.
Na de oorlog zet Hans in Rotterdam het bedrijf van zijn vader voort onder de naam Catz en Lips, makelaars in assurantiën.
Boek
In het boek Het oog van de naald (1999) tekenen Folkert en Petra Catz het bijzondere verhaal op van hun vader. In totaal legt hij 5.000 km af, waarvan zeshonderd te voet. Alles bij elkaar heeft hij dertien maal weten te ontsnappen. Een boek dat leest als een avonturenroman en de indruk achterlaat dat Hans Catz voor de vrijheid geboren is.
Het boek is in eigen beheer uitgegeven in een bescheiden oplage.
Uit het boek:
‘Ik, Folkert, zal een jaar of zes geweest zijn, en ik ondervroeg mijn vader elke avond als hij me naar bed bracht. We waren in Noordwijk, in ons buitenhuis de Duintop. Dit huis was in 1927 gebouwd in opdracht van James Catz, die onze grootvader had moeten zijn. Ik weet nog precies welke kamer, welk bed en hoe hij naast me lag. Ik vroeg hem over het huis, over zijn vader en moeder. Waar waren die opa en oma, en hoe was dat gekomen en waar was jij dan? Naast hem liggend, met een arm om mij heen, hoorde ik voor het eerst flarden van wat later uitgroeide tot dit boekje.’
Liever geen stenen
Petra Catz (dochter van Hans Catz) geeft aan liever geen Stolpersteine in Noordwijk te willen. Ze waardeert het project, maar haar grootouders waren door en door Rotterdams.